Tarihe Yolculuk

Gerçek ve Efsaneler Arasında Tarihe Yolculuk

Günümüzden yüzyıllar, hatta binyıllar önce dünyada hüküm sürmüş toplulukların kültürel miraslarını keşfetmek tatilinize ayrı bir heyecan katabilir. Kendinizi kayıp uygarlıkların gizli hazinelerinin peşinden koşan maceracılar gibi hissetmek istiyorsanız dünyanın yedi kıtasında yüzlerce antik kent, devasa müzeler, hayranlık uyandıran mimari yapılar ve sanat eserleri sizi bekliyor. Gizemi arkeologları hayretler içinde bırakan Göbeklitepe, mimarlara ve sanatçılara esin kaynağı olmaya devam eden Kurtuba Camii, çılgın bir aşığın iki uygarlığı birbirine düşürdüğü hikâyesiyle meşhur Truva, sizi öyküler ve mitlerle dolu tarihi bir yolculuğa çıkaran yerlere verilebilecek örnekler arasında yer alıyor. Bu listeyi dünyanın farklı yerlerinden özel yapılarla uzatmak mümkün.

Türkiye’nin Mutlaka Gezilmesi Gereken 5 Tarihi Yeri

Anadolu toprakları, çağlar boyunca çeşitli uygarlıklara ev sahipliği yaptığı için, belki de dünyanın en zengin kültürel ve tarihi mirasına sahip. Neredeyse attığınız her adımda farklı bir kültürün izine rastlayacağınız Türkiye tarih, sanat ve kültür meraklısı ziyaretçiler için sonsuz bir hazine sunuyor. Türkiye’deki önemli tarihi yerlerin listesi bir hayli uzun. Ancak ilk sıralarda Göbeklitepe, Hattuşaş, Çatalhöyük, Truva ve Efes’in yer almasına muhtemelen birçok kişi itiraz etmez.

1. Göbeklitepe’nin Gizemi

Alman arkeolog Klaus Schmidt’in 1994’te keşfettiği Göbeklitepe’nin geçmişi MÖ 10 bin yılına kadar gidiyor. Göbeklitepe’nin keşfinden bu yana 30 yıla yakın süre geçmesine rağmen buradaki yapıların gizemi tam olarak çözülebilmiş değil. Bu durum yazar Şengül Boybaş’a, daha sonra Atiye dizisine uyarlanan “Dünyanın Uyanışı” kitabını yazması için ilham vermiş. Göbeklitepe, MÖ5 binli yıllarda inşa edildiği bilinen Birleşik Krallık’taki Stonhenge’le sık sık karşılaştırılıyor. Bazı otoritelerce Stonhenge’den bile ilginç bir anıt olarak kabul ediliyor.

2. Hakkında Bilinmeyenler Bilinenlerden Fazla: Hattuşaş

İsmi efsanelere konu olan bir başka önemli tarihi kent ise Çorum’un Boğazkale ilçesindeki Hattuşaş. Tarihi MÖ 6 binli yıllara dayanan şehir Hitit uygarlığının başkentliğini yapmış. Hattuşaş’a gizem katan etkenlerin başında şehirle ilgili yazılı kaynakların sınırlı olması geliyor. Bununla birlikte 2016 yılında şehirde gizli bir tünel keşfedilmiş ve bu tünelin ne amaçla inşa edildiği henüz tam olarak ortaya konamamış. Bazı arkeologlar tünelin bir tanrıya adanmış bir tapınak veya tapınağa giden yol olabileceği fikrini ortaya atmış. Döneminin en güçlü uygarlıklarından biri olan Hititler ve başkentleri Hattuşaş’la ilgili bilgiler daha çok Mısır ve Hititler ile ticari ilişkileri olan çevredeki şehir devletlere ait yazılı kaynaklardan ediniliyor. MÖ1700’lerde bölgedeki şehir devletlerden Kuşşara tarafından işgal edilen kent yerle bir edilmiş ve Kuşşara kralı Anitta bu şehri yeniden kurup burada hüküm sürmek isteyen uygarlıkları lanetleyen bir yazıt bırakmış. Çorum sadece Hattuşaş’la değil, kente yayılmış kaplıcaları ve termal otelleriyle de meşhur. Dünyanın en gizemli antik kentlerinden Hattuşaş’ı keşfettiğiniz bir turdan sonra Çorum’un şifalı sularında yorgunluk atarak keyifli bir tatil yapabilirsiniz.

3. Sokaksız Şehir Çatalhöyük

Tarih öncesi çağlarda inşa edilen ve geniş çevrelerce dünyanın en eski kenti sayılan Çatalhöyük Konya’nın Çumra ilçesinin yaklaşık 11 kilometre kuzeyinde yer alıyor. Antik şehir, dünyanın en uzun süre terk edilmeden kullanılmış yerleşim yerlerinden biri olması ve köy yaşamından kent yaşamına geçişin çok kesin izlerine rastlanmasıyla ilgi çekiyor. Birçok arkeolog Çatalhöyük’te yaşayan toplumun hiyerarşik bir yapıda olmadığını, eşitlikçi olduğunu düşünüyor. Tarih öncesi şehrin bir başka dikkat çeken özelliği ise kentte yer alan evler arasında sokakların bulunmaması. Burada yaşayan insanlar bir noktadan başka bir noktaya geçerken evlerin çatılarından yürüyormuş. Dev bir bal peteğini anımsatan yapısıyla bir hayli enteresan görünen yerleşim bölgesi MÖ 7 binli yıllara kadar uzanan geçmişine rağmen çok iyi korunmuş. Konya’ya gitmişken Mevlâna Müzesi, Konya Arkeoloji Müzesi, Taş ve Ahşap Eserler Müzesi’ni (İnce Minareli Medrese) duraklarınız arasına dahil edebilirsiniz. Tatil paketinize kiralık araç ekleyerek şehirde çok daha rahat ulaşım sağlayabilirsiniz.

4. Efsaneler Kenti Truva

Birçok insan Truva’yı Homeros’un epik eseri İlyada’daki hikâyesinden biliyor. Şüphesiz, kentin popülaritesi Hollywood yapımı Troy (2004) filmiyle çok daha geniş kitlelere ulaştı. Brad Pitt (Akhilleus), Eric Bana (Hektor) ve Orlando Bloom (Paris) gibi yıldızların yer aldığı filmde kullanılan Truva Atı’nın bir kopyası bugün Çanakkale sınırları içindeki Antik Kent’te sergileniyor. Filmin yapımcıları tarafından şehre hediye edilen ahşap attan önce bir başka temsili Truva Atı da aynı konumda ziyaretçileri ağırlıyordu. Truva, MÖ3 binli yıllarda kalabalık bir topluluğa ev sahipliği yapmış bir antik kent. Homeros’un İlyada’sı başta olmak üzere tarih boyunca efsanelere ve güncel popüler kültüre ilham kaynağı olmuş hikâyeleriyle bugünkü Truva kalıntılarının arasında gezmek ziyaretçilere hem tarihin hem de mitlerin bir parçası olma imkânı sunuyor. Eğer antik kentte gezmek size yeterli gelmezse 2018’de açılan Troya Müzesi’ne mutlaka uğrayın. Yaklaşık 750 metrelik bir yolun ardından sizi karşılayan modern yapı 11 bin metrekarelik sergi alanına sahip.

5. Anadolu’nun İlk Metropolü Efes Antik Kenti

Sık sık “Ege’nin İncisi” olarak anılan İzmir’in en tanınmış antik kenti Efes, Anadolu’nun ilk metropolü olarak biliniyor. Hem Antik Yunan hem Antik Roma’ya hizmet etmiş, son derece iyi bir şekilde korunmuş kentin sokaklarını gezerken kendinizi geçmişe bir yolculuk yapıyor gibi hissedebilirsiniz. Yirmi beş bin kişi kapasiteli Efes Antik Tiyatrosu’nun merdivenlerinden sahneye bakarken bir zamanlar burada ortaya konan Yunan tragedyalarını, Celsus Kütüphanesi’nin ihtişamına kapılıp antik dönem akademisyenlerinin raflardaki kitapları özenle düzenlediğini hayallerinizde canlandırmaya başlayabilirsiniz. MÖ 10’uncu yüzyılda kurulmuş liman şehri 15’inci yüzyıla kadar birçok uygarlığın ticaret ve kültür merkezi olmuş. Efes, İzmir’e yapacağınız bir seyahatte kesinlikle es geçilmemesi gereken, belki de dünyanın en etkileyici antik kentlerinden biri.

Dünya’nın 5 Ülkesinden Görülmesi Gereken Tarihi Yerler

Tarih ve kültürle bezeli yüzlerce konumdan hangi birini ziyaret edeceğinizi seçmek tabii ki bir hayli zor. Ancak, özellikle mitlere ve gizemli uygarlıklara meraklıysanız listenizi biraz daha kısaltabilirsiniz. Günümüzde halâ gizemini koruyan, efsanelere ve güncel hikâyelere konu olan tarihi mekânları ziyaret etmek istiyorsanız Machu Picchu, Petra, Tac Mahal, Kurtuba Camii ve Angkor Vat’ı listenizin üst sıralarına taşıyabilirsiniz.

1. Machu Picchu Antik Şehri, Peru

Hem konumundan hem de inşasında kullanılan taşların akıl almaz boyutlarda olmasından dolayı bazı insanlar Machu Picchu’nun uzaylılar tarafından inşa edildiğini düşünüyor. Peru’nun en heybetli dağlarından Huayna Picchu’yu arkasına alan antik kente bakarken 15’inci yüzyılda bu gösterişli yapıların nasıl oluşturulduğunu, harcanan emeği, inşa eden toplumun ve insanların motivasyonunu merak etmekten kendinizi alamayacaksınız. “Dünyanın Yeni 7 Harikası” arasında bulunan antik kent, 1981 yapımı ilk Indiana Jones filmi “Kutsal Hazine Avcıları”na (Raiders of the Lost Ark) ilham veren “İnka’nın Gizemi (1954)” (The Secret of the Incas) filminin de çekildiği konum. Daha sonra sinemaya uyarlanan popüler video oyunu Tomb Raider 2’deki mekânlardan biri olan Machu Pichhu’da gezerken kayıp bir uygarlığın gizemlerini çözmeye çalışan maceracı bir kâşif gibi hissedebilirsiniz.

2. Petra, Ürdün

“Dünyanın Yeni 7 Harikası”ndan bir diğeri Petra yüzyıllardır terk edilmiş olsa da MÖ 300’lü yıllardan MS 100’lü yılların başına kadar Nebati İmpratorluğu’nun en canlı ticaret merkezlerinden biriymiş. Bir kısmı kayalara oyulmuş antik kentin gerçekten büyüleyici bir görüntüsü olduğunu söylemek abartılı olmaz. Ziyaretçileri bir yandan hayrete düşüren diğer yandan hayranlık uyandıran antik kent Manhattan’ın dört katından daha fazla alana yayılıyor. Üstelik henüz yarısından daha az bir bölümünün gün yüzüne çıktığı tahmin ediliyor. Petra’yı çevreleyen derin kanyonlar ve geniş bir alana yayılan çöl zaman zaman dünya dışı bir gezegende dolaştığınız hissini verebilir.

3. Tac Mahal, Hindistan

Hindistan’ın Agra şehrindeki ikonik yapı “Aşk Anıtı” olarak da biliniyor. Babür İmparatoru Şah Cihan’ın eşi Mümtaz Mahal (Ercüment Banu Begüm olarak da biliniyor), 13’üncü çocuğunun doğumundan sonra hayatını kaybeder. Bunun üzerine Şah Cihan eşini onurlandırmak adına Tac Mahal’ın inşa edilmesi için çalışmalara başlanmasını ister. Anıt mezarın tamamlanması 20 yıl sürer ve 1653 yılında inşası sona erer. Yapımında 20 bine yakın insanın emeği olan Tac Mahal, bir kadına adanmış ilk mozole olmasıyla da biliniyor. Söylentilere göre Şah Cihan’ın amacı Tac Mahal’in dünya üzerinde cenneti temsil eden aşkın bir yapı olmasıydı. Bunu da büyük ölçüde başarmış gibi gözüküyor. Tac Mahal, bahçesine girdiğiniz andan itibaren bu dünyadan ayrılıp huzur dolu başka bir dünyaya geçiş yaptığınız bir yer.

4. Kurtuba Camii, İspanya

Kurtuba Cami Endülüs Emevi uygarlığının zamanında sahip olduğu gücün sembollerinden biriymiş. Altı yüzlü yıllarda kilise olarak inşa edilen ve Kurtuba Katedrali olarak bilinen yapı Endülüs Emevileri’nin İber Yarımadası’nı işgalinden sonra bazı eklemeler yapılarak camiye dönüştürülmüş. Merkezinde Meryem Ana’ya adanmış bir kilise bulunan yapı, çevresindeki diğer eklemeler ve devasa avlusuyla yaklaşık 24 bin metrekarelik alanı kaplıyor. Bu özelliğiyle bir ibadethaneden ziyade sarayı andırıyor. Game of Thrones hayranıysanız Kurtuba Camii’ni ziyaret etmişken hemen yanı başındaki Roma Köprüsü’ne uğramayı da ihmal etmeyin. Dizinin beşinci sezonunda bu köprüde geçen birkaç sahne bulunuyor.

5. Angkor Vat, Kamboçya

İnanması biraz güç gelebilir ama Angkor Vat 1,6 kilometrekarelik bir alanı kaplıyor ve bu özelliğiyle dünyanın en büyük dini yapısı olma unvanına sahip. Khmer dilinde “tapınak şehri” anlamına gelen Angkor Vat, geniş sathı göz önünde bulundurulduğunda bu ismin hakkını kesinlikle veriyor. On ikinci yüzyılda inşa edilen ve bitirilmesi 30 yıl kadar süren yapı hem Budist hem Hindu inancına sahip topluluklar için kutsal bir mabet. “Dünyanın Sekizinci Harikası” olarak da anılan tapınak bazıları 1,5 tona kadar çıkan taşlardan inşa edilmiş ve bu taşlar yapının konumuna 50 kilometre uzaklıktaki Phnom Kulen dağından taşınmış. Sadece bu özelliği bile tapınağın inşası için aklın sınırlarını aşan bir iş gücü mühendislik dehası gerektirdiğinin kanıtı.

İçinizdeki Kâşifi Uyandırın

Eski uygarlıkları, antik kültürleri ve gizemli mekânları keşfetmek için harika fırsatlar sunan tarihi yerler tatil paketleriyle içinizdeki macera tutkununa bir şans verin. Özellikle ziyaret edeceğiniz bölgelerde buralarla ilgili mitleri bilen insanlara ulaşabilirseniz evinize döndüğünüzde arkadaşlarınızla paylaşacağınız sıra dışı hikâyeler öğrenebilirsiniz. Bir kez keşfe çıktığınızda dünyanın farklı bölgelerinde daha çok kültürü tanımak için içinizde bir kıvılcım parladığını ve bunun yavaş yavaş bir ateşe dönüştüğünü hissedeceksiniz.